“De Smiskens” is gegroeid uit twee voorbereidende afdelingen : één voor jongens en één voor meisjes. Aanvankelijk hangen deze afdelingen respectievelijk af van het Koninklijk Atheneum en de Rijksmiddelbare school ( Koninklijk Lyceum ). De leerlingen kregen les in geprefabriceerde paviljoenen in de Rubensstraat.
In 1958-1959 werd de behoefte voor een nieuwe school in de buurt van de huidige bassisschool erg groot. De bestaande accomodaties in de Rubensstraat bleken niet meer in orde te zijn en geraakten overbevolkt. Daarom werden in de periode 1959-1960 de gronden op het “Smiskenspad” aangekocht. Niet veel later werd een bouwplan voorgelegd. Vanaf 1 september 1961 werden de nieuwe gebouwen in gebruik genomen. Er was een meisjesafdeling met drie kleuterklassen en vier klassen basisschool en de jongensafdeling had zes klassen basisschool.
Belangrijke veranderingen kenmerkten het onderwijs in de jaren ’70. Niet alleen werden de basisscholen autonoom, ook werd de coëducatie ingevoerd waardoor er een herschikking optrad van een aantal Turnhoutse scholen. De Smiskens werd samen met enkele andere scholen ondergebracht bij het Atheneum.
In 1975 heette de Smiskens samen met wijkschool Waterheide : de Rijkslagere School II. Na een fusie in 1976 met een school in Kasterlee werd deze naam al ongedaan gemaakt. De school heette nu Rijksbasisschool Turnhout-Kasterlee. Deze fusie hield drie jaar stand waardoor de Rijksbasisschool Zuid ontstond met afdelingen in de Smiskens- en Waterheidestraat. In beide vestigingsplaatsen wordt volledig kleuter- en basisonderwijs verzorgd. Extra infrastructuur was aanwezig in de vorm van schooltelevisie, mediatheek, arboretum en sportterreinen. J. van Goubergen was in deze periode directeur van beide locaties.
Na de oprichting van de Autonome Raad van het Gemeenschapsonderwijs ( ARGO ) krijgt de school naast de officiële naam basisschool Turnhout-Zuid ook de meer vertrouwelijke naam “ De Smiskens “. Vanaf 1 april 1991 krijgt de school meer autonomie en ressorteert onder Lokale Raad 058. Vanaf augustus 1993 tot en met april 1994 wordt de heer Jos van Goubergen, afwezig wegens ziekte, vervangen door Josee Boel. Na de pensionering van de heer van Goubergen op 1 mei 1994 blijft het beleid van de school in handen van Josee Boel, die er vanaf 1 januari de proeftijd voor directie doorloopt en met ingang van 1 januari 1996 als vastbenoemde directie functioneert. Op 1 januari 2000 komt “ De Smiskens “ onder het beleid van Scholengroep 7 Kempen en wordt de bevoegdheid van Lokale Raad 058 omgezet in een adviserende Schoolraad.
Vanaf 1 september 2016 heeft BS De Smiskens een nieuwe directie, nl. Mevr. Dominique Carette (juf Dominique in de wandelgangen). Zij treedt daarbij in de voetsporen van Dhr. Erwin Brentjens die de voorbije tien schooljaren (mits een kleine onderbreking waarbij Dhr. Raf Jansen gedurende anderhalf jaar zijn taak overnam) de school steeds in goede banen heeft geleid.